Politico: Evropa po shqyrton krijimin e një zone tampon mes Ukrainës dhe Rusisë

Udhëheqësit evropianë po shqyrtojnë mundësinë e krijimit të një zone tampon prej 40 kilometrash midis vijave të frontit rus dhe ukrainas, si pjesë e një marrëveshjeje paqeje, një ide e fundit që Moska e ka përqafuar, e cila ka të ngjarë të zgjerojë numrin modest të trupave paqeruajtëse të kontinentit.

Propozimi, sipas pesë diplomatëve evropianë, është ndër disa që zyrtarët ushtarakë dhe civilë po shqyrtojnë për një skenar pas luftës ose armëpushimi në Ukrainë.

Zyrtarët nuk pajtohen se sa e thellë mund të jetë zona aktuale dhe nuk është e qartë nëse Kievi do ta pranojë planin pasi ai ka të ngjarë të vijë me lëshime territoriale. SHBA-të nuk duket se janë të përfshira në diskutimet për zonën tampon.

Por fakti që zyrtarët po luajnë me bllokimin e një rripi toke brenda Ukrainës për të imponuar paqe të brishtë është tregues i dëshpërimit të aleatëve të NATO-s për një zgjidhje të një lufte që po i afrohet vitit të katërt. Presidenti rus Vladimir Putin nuk ka treguar dëshirë për të ndaluar luftimet. Moska të enjten nisi një sulm të rrallë në qendër të Kievit, duke vrarë të paktën 19 persona dhe duke dëmtuar zyrat e Bashkimit Evropian.

“Ata po kërkojnë me kujdes pikat e forta”, tha Jim Toënsend, një ish-zyrtar i Pentagonit i cili mbikëqyri politikën e Evropës dhe NATO-s nën administratën Obama.

“Rusët nuk kanë frikë nga evropianët. Dhe nëse mendojnë se disa vëzhgues britanikë dhe francezë do t’i pengojnë të marshojnë në Ukrainë, atëherë gabohen”.

Një ndarje është e mbushur me rëndësi historike. Diplomatët europianë kanë shmangur krahasimin e saj me ndarjen e ruajtur me kujdes midis Koresë së Veriut dhe asaj të Jugut, të cilat teknikisht janë ende duke luftuar. Ata e krahasojnë atë më shumë me ndarjen e Gjermanisë gjatë Luftës së Ftohtë.

Putini dhe zëvendësit e tij kanë thënë se po punojnë për të krijuar zona tampon përgjatë kufijve të Rusisë me Ukrainën, të cilat do të vendosnin më shumë distancë midis Moskës dhe artilerisë dhe dronëve ukrainasë. Por nuk ka dalë asnjë detaj që të sugjerojë se çfarë do të përfshinin këto propozime.

Numri i ushtarakëve të nevojshëm për të patrulluar kufirin mbetet gjithashtu një shqetësim. Zyrtarët po diskutojnë nga 4.000 deri në rreth 60.000 trupa. Por vendet ende nuk kanë marrë ndonjë angazhim dhe Presidenti Donald Trump është tërhequr nga një prani e mundshme e trupave amerikane.

NATO tashmë po përpiqet të përgatisë një forcë reagimi prej 300.000 trupash për të mbrojtur krahun lindor të aleancës nga një sulm i ardhshëm rus. Dhe çdo forcë paqeruajtëse do të luante role të dyfishta, duke patrulluar pranë zonës së demilitarizuar, ndërsa stërviste edhe trupat ukrainase, sipas dy diplomatëve. Atyre, ashtu si të tjerëve, iu dha anonimiteti për të folur për një çështje të pazgjidhur.

Aleatët po shtyjnë të bëjnë angazhime publike për trupat, ndërsa presin detaje kyçe, sipas njërit prej zyrtarëve europianë. Pyetjet e tyre përfshijnë rregullat e angazhimit për trupat e NATO-s në vijën e frontit, si të menaxhohet një përshkallëzim rus dhe nëse do të kishin nevojë për vende të treta për të patrulluar zonën nëse Kremlini kundërshton trupat e aleancës brenda një zone tampon.

“Të gjithë po përpiqen të veprojnë sa më shpejt të jetë e mundur për garancitë e sigurisë, në mënyrë që Trump të mos ndryshojë mendje”, në lidhje me shtyrjen e Putinit drejt një zgjidhjeje të negociuar, tha një nga zyrtarët evropianë.

Propozimi për zonën tampon nuk u diskutua në një videokonferencë të së hënës të shefave të mbrojtjes të NATO-s, ku përfshihej kryetari i Shtabit të Përbashkët të Shefave të Shtabit, gjenerali Dan Caine, dhe komandanti Suprem i Forcave Aleate të NATO-s dhe shefi i Komandës Europiane të SHBA-së, Alexus Grynkeëich, tha një nga zyrtarët europianë.

Forcat franceze dhe britanike ka të ngjarë të përbëjnë thelbin e pranisë së trupave të huaja, sipas dy zyrtarëve europianë, të cilët thanë se këto vende po lobojnë tek aleatët e tjerë për të ndihmuar në sigurimin e aseteve ushtarake.

Por kjo i ka shqetësuar anëtarët e NATO-s përgjatë kufirit të Rusisë, siç është Polonia, e cila ka shprehur shqetësime se kjo do ta lërë vendin të pambrojtur ndaj një sulmi. Aleatët kanë ngritur shqetësime tek udhëheqësit e Pentagonit se një angazhim më i madh trupash do të zvogëlonte mbrojtjen e krahut lindor të aleancës, thanë dy zyrtarët.

Dhe disa aleatë kanë shprehur shqetësim se krijimi i një zone tampon mund t’i vërë qytetet ukrainase në rrezik të mëtejshëm sulmi ose ripushtimi nga Rusia.

«Nuk është shumë e arsyeshme kundër një kundërshtari që nuk po negocion me vullnet të mirë», tha njëri nga dy zyrtarët evropianë.

Polonia dhe Gjermania kanë thënë se nuk janë të interesuara për trupa në Ukrainë, ndërsa Estonia e vogël madje ka premtuar disa forca. Aleatët parashikojnë që Ukraina do të kontribuojë ende me pjesën më të madhe të trupave pranë çdo armëpushimi ose zone tampon, tha zyrtari i tretë europian.

Anëtarët e NATO-s po flasin me zyrtarët amerikanë në lidhje me furnizimin me inteligjencë satelitore dhe mbështetje ajrore, megjithëse nuk presin shumë më tepër. Zyrtarë të lartë të Pentagonit u kanë thënë tashmë homologëve të tyre europianë se SHBA-të do të luajnë një rol minimal në çdo garanci sigurie për Ukrainën.

Departamenti i Mbrojtjes nuk iu përgjigj një kërkese për koment.

SHBA-të janë ndoshta i vetmi vend i NATO-s me satelitë të mjaftueshëm në dispozicion për të siguruar inteligjencën ajrore, për t’u siguruar që Rusia nuk do të shkelë një armëpushim ose një marrëveshje paqeje.

“Të gjithë po presin që udhëheqësit e politikave të Departamentit të Mbrojtjes të sqarojnë se sa larg janë të gatshëm të angazhohen dhe po i lënë europianët të tregojnë kartat e tyre”, tha zyrtari i parë europian.

“Pra, është pak si një valle.”/Politico