Në Kosovë, shkeljet e rregullave të trafikut janë bërë një dukuri e zakonshme. Shoferët nuk respektojnë radhën, përdorin shiritin emergjent, kalojnë semaforin me të kuqe dhe shpesh bëjnë veprime të rrezikshme që rrezikojnë jetën e tyre dhe të tjerëve. Pavarësisht se Policia e Kosovës lëshon mijëra tiketa çdo muaj, duket se vetëdija e qytetarëve nuk po ndryshon.
Pse ndodh kjo?
Ky fenomen vjen si rezultat i disa faktorëve kryesorë:
• Ndëshkimet nuk janë frikësuese – Shumë shoferë e paguajnë gjobën dhe vazhdojnë me të njëjtat shkelje.
• Mungesa e edukimit rrugor – Në shkollat e Kosovës nuk ka edukim të mirëfilltë për rregullat e trafikut.
• Kultura e mosdurimit – Shoferët kanë tendencë të nxitohen dhe nuk duan të presin në radhë, sidomos në trafik të dendur.
• Mungesa e patrullave të rregullta – Edhe pse ka kontrolle, nuk janë të mjaftueshme për të mbikëqyrur çdo rrugë dhe çdo shkelës.
A jemi keq si popull?
Kjo sjellje nuk është një tipar i të gjithë kosovarëve, por fatkeqësisht, një pjesë e madhe e shoferëve e shohin shkeljen e rregullave si “normale”. Problemi nuk është vetëm te dënimet, por te mungesa e një kulture të fortë të disiplinës në trafik.
Çfarë mund të ndryshohet në ligj?
• Rritja e dënimeve financiare – Gjoba më të larta për shkelësit e rregullave.
• Konfiskimi i patentës për shkelje të rënda – Për ata që shkelin semaforin me të kuqe ose përdorin shiritin emergjent.
• Pikë penalizuese në patentë – Sistemi i pikëve do të ndihmonte në identifikimin dhe ndëshkimin e përsëritësve.
• Instalimi i kamerave inteligjente – Për të regjistruar dhe ndëshkuar automatikisht shkeljet.
• Edukimi i fëmijëve dhe të rinjve në shkolla – Që brezi i ardhshëm të ketë një qasje më të përgjegjshme ndaj trafikut.
Ndikimi te shoferët e sjellshëm
Shoferët që ndjekin rregullat shpesh ndihen të pafuqishëm dhe nervoz kur shohin të tjerët duke shkelur ligjin pa pasoja. Kjo çon në frustrim dhe ndonjëherë edhe në shtyrjen e tyre për të ndjekur të njëjtën sjellje të keqe.
Për ta ndryshuar këtë situatë, nevojitet një kombinim i masave të rrepta ligjore dhe një fushatë e fuqishme vetëdijësuese për të ndryshuar mentalitetin e shoferëve kosovarë. Vetëm atëherë do të mund të shohim një trafik më të sigurt dhe më të disiplinuar