Riarmatosje e Evropës: Çfarë pritet nga samiti i sotëm i BE-së, pesë gjëra që duhet t’i dini

Liderët e BE-së në një samit urgjent në Bruksel sot pritet të miratojnë në masë të madhe planin prej 800 miliardë eurosh për riarmatosjen e Europës të prezantuar nga presidentja e Komisionit Europian Ursula von der Leyen në fillim të kësaj jave.

“Europa duhet të bëhet më sovrane, më e përgjegjshme për mbrojtjen e saj dhe e pajisur më mirë për të vepruar dhe trajtuar në mënyrë autonome me sfidat dhe kërcënimet e tanishme dhe të ardhshme”, thuhet në draft-konkluzionet e fundit të parë nga The Guardian.

Von der Leyen propozoi një skemë kredie prej 150 miliardë eurosh për të ndihmuar shtetet anëtare për rritjen e aftësive pan-Europiane, plus lehtësimin e rregullave fiskale të BE-së që do të ndihmojnë qeveritë të financojnë 650 miliardë euro në shpenzimet e mundshme shtesë të mbrojtjes pa u penalizuar nga Komisioni, si dhe masa të tjera.

Por kjo nuk është e vetmja çështje në tryezë.

Këtu janë pesë gjëra interesante që duhet t’i dini:

-Sa liderë bëjnë thirrje për borxh të përbashkët ose huamarrje të përbashkët që shkon shumë përtej paketës financiare të Von der Leyen. Siç tha një zyrtar i lartë i BE-së: “A është ky [paketa e von der Leyen] fundi i historisë? Jo, nuk mendoj kështu”.

-Çfarë mendojnë liderët e BE-së për propozimin e Emmanuel Macron për të shtrirë ombrellën bërthamore të Francës në vendet e tjera europiane? Kancelari i ardhshëm i Gjermanisë, Friedrich Merz, është gjithashtu në qytet për të takuar lojtarët kryesorë, megjithëse nuk do të jetë në bisedimet e samitit.

-Mbështetje për Ukrainën. Kur Presidenti i Këshillit Europian, António Costa thirri samitin, ai premtoi “ne do të marrim vendime për mbështetjen tonë për Ukrainën”. Përpara samitit, zyrtarët e BE-së kanë hedhur poshtë sugjerimet se do të ketë një numër për një paketë ndihme ushtarake për Ukrainën për vitin 2025 të propozuar nga përfaqësuesja e lartë e BE-së Kaja Kallas.

-Dhe për këtë temë… sa i vështirë do të jetë Viktor Orbán? Hungaria tashmë po kërcënon të vërë veton ndaj konkluzioneve mbi Ukrainën që përcaktojnë pozicionin e BE-së dhe kundërshtimin e përpjekjeve të Donald Trump për të bërë një marrëveshje me Vladimir Putinin që mënjanon Europën, përfshirë Ukrainën.