Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq i bëri thirrje Kosovës që të mos organizojë zgjedhje të reja për kryetarë të komunave në veri të vendit, derisa të arrihet autonomi më e madhe për serbët etnikë, që përbëjnë shumicën lokale dhe të cilët bojkotuan votimet paraprake.
“Të gjithë serbët në veri e mendojnë Serbinë si vendin e tyre, jo Kosovën. Ky është realiteti”, tha Vuçiq në një intervistë për Reuters, më 9 qershor.
Ai tha se “dikush duhet ta marrë situatën nën kontroll dhe të organizojë zgjedhjet (e reja) atje”.
Javën e kaluar, dhuna shpërtheu në veri të Kosovës, pasi kryetarët e komunave, shqiptarë etnikë, u vendosën në objektet komunale, në komunat e banuara me shumicë serbe, pas zgjedhjeve lokale që u mbajtën në prill, në të cilat pjesëmarrja ishte vetëm 3.5 për qind.
Si përgjigje ndaj trazirave, në të cilat protestuesit serbë u përleshën me paqeruajtësit e NATO-s, duke lënë dhjetëra të plagosur nga të dyja palët, Serbia i vuri forcat e saj të armatosura në gatishmërinë më të lartë luftarake. Ndërkaq, NATO dërgoi përforcime në misionin e saj në Kosovë.
Bashkimi Evropian dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës i kanë bërë thirrje Prishtinës që të organizojë zgjedhje të reja rajonin me shumicë serbe, në mënyrë që të qetësohen tensionet, ndërkaq Serbia të braktisë gatishmërinë luftarake dhe të largojë trupat nga kufiri me Kosovën.
Megjithatë, Vuçiq tha se autoritetet në Kosovë do të duhet të bëjnë disa lëshime për të siguruar pjesëmarrjen e serbëve në zgjedhjet e reja.
“Ende nuk kemi një asociacion të komunave serbe, ende nuk ka tërheqje të forcave speciale të policisë (shqiptarëve të Kosovës) dhe kryetarëve të komunave”, tha Vuçiq.
Marrëveshja, tash e 10 vjet e vjetër, e ndërmjetësuar nga Bashkimi Evropian, parashikonte që serbët në veri të themelonin Asociacionin e komunave vetëqeverisëse, në këmbim të njohjes së institucioneve të Kosovës, por marrëveshja nuk u zbatua kurrë, kujton Reuters.
Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti tha se zona me shumicë serbe, në rast se do t’i jepej autonomi më e madhe në kuadër të Asociacionit të komunave, do të mund të organizojë referendum për bashkimin me Serbinë.
“Serbët (në veri) janë gjithmonë të gatshëm të bisedojnë, por ju duhet t’u ofroni atyre diçka”, tha Vuçiq.
Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, në fillim të këtij muaji, tha se vendi mund të mbajë zgjedhje të reja në komunat për të cilat bëhet fjalë, në qoftë se 20 për qind e votuesve nënshkruajnë një peticion, përmes të cilit kërkohen zgjedhjet.
Ajo, gjithashtu, akuzoi Serbinë për ndërhyrje.
Vuçiq ka deklaruar se “ajo që po thonë këta njerëz është tmerruese” dhe akuzoi Kurtin se nuk është gati për kompromis.
“Jam i sigurt se (Kurti) nuk do të investojë asnjë minutë nga koha e tij apo një pikë djerse për të gjetur një zgjidhje kompromisi”, tha Vuçiq.
Ai, gjithashtu shtoi se Serbia po shqyrton nëse do të zvogëlojë gatishmërinë e saj luftarake
“Ne do t’i mbajmë trupat tona në gatishmëri të lartë dhe jo në gatishmërinë më të lartë luftarake, sepse kjo kushton shumë”, tha ai.
Në intervistën për Reuters-in, Vuçiq tha gjithashtu se Serbia është duke negociuar blerjen e avionëve luftarakë Rafale nga Franca dhe forcimin e mëtejshëm të ushtrisë së saj me armë perëndimore.
Ai tha se Serbia mbetet në rrugën drejt anëtarësimit në BE dhe se ka arritur të balancojë politikën e saj të jashtme, për të mundësuar vazhdimin e marrëdhënieve miqësore me aleatët e saj historikë Rusinë dhe Kinën.