Mustafë Xhemajli: Poezi, Drini, 2024
Libri i poetit, shkrimtarit e veprimtarit të çeshtjes kombëtare, me titullin POEZI, është botuar gjatë vitit 2014 nga botuesi DRINI.
Brenda këtij libri janë të përmbledhura poezitë nga librat: Netëve të verës (Rilindja, 1982); Fusha e plagosur (Naim Frashëri, Tiranë, 1993); Sëmundjet e botës (Dukagjini, Pejë, 2001); Dorëshkrimi nga dheu (Rozafa, Prishtinë, 2003); Për me dekë bukur (Rozafa, Prishtinë, 2008).
Pastaj, vlen për te theksuar se Mustafë Xhemajli ka shkruar edhe librat: Arkitektura e stinëve, në gjuhën gjermane, “Kuarteti poetik”, Prishtinë, 2004; Banon ëndrra në syrin tim, për fëmijë e të rinj, Feriza, 2002.
Në fushën e publicistikës ka botuar shumë punime në gazeta e revista të ndryshme. Nga kjo fushë ka botuar librat: Hysen Tërpeza – një legjendë për Kosovën”, Prishtinë, 2014; Publicistika kryengritëse (1980 – 2000), Prishtinë, 2010.
Ndërkaq në fushën e kritikës letrare, ka botuar librat: Ankthi i shkrimit, Prishtinë, 2005; Pesha e penës, Prishtinë, 2010. Lexuesi në librin me titull POEZI, do të njihet me krijimtarinë poetike të botuar deri më tani nga ky krijues i frytshëm, krijimet e të cilit janë botuar jo kur ka pasur dëshirë autori, e as ku janë shkruar, por kur janë krijuar mundësitë, jo vetëm financiare, por në radhë të parë ato politike.
Për shkak se ishte i ndjekur politik nga UDB-ja, ku më 1984 u detyrua të largohej dhe të strehohej në Zvicër, veprimtria letrare e tij zhvillohej në rrethana jonormale. Kujtojmë në këtë rast, faktin se Mustafë Xhemajli ishte i prezantuar në librin me poezi me titullin “Lulet në Ballkon” që ishte Antologji e Letërsisë më të re në Kosovë, i botuar në edicionin e botimeve të Rilindjes, i cili pasi ishte botuar dhe shpërndarë në rrejtin e shitjes, më 1985 u ndalua nga shitja duke u tërhequr, pikërisht për shkak prezantimit të Mustafë Xhemajlit me një cikël me poezi në këtë libër.
Po për këto arsye, u tërhoq nga shitja dhe u ndalua edhe libri i parë me poezi i MUstafë Xhemajlt me titull “Netëve të verës”, që ishte botuar më 1982 në edicionin e botimeve të Rilindjes. Ndalimi i këtyre librave ishte bërë nga UDB-ja për shkaqe politike, (ashtu siç ju ndoq e burgos e tërë familja e Mustafë Xhemajlit). Ndonëse i gjendur në kushte e rrathana të jashtzakonshme, Mustafë Xhemajli, pas largimit në përendim, krahas veprimtarisë kombëtare, ka vazhduar edhe të shkruaj krijime letrare me tema të ndryshme.
Ndonëse në këto rrethana, megjithatë, Mustafë Xhemajli në krijimet e tij të shkruara edhe pas ndjekjes, nuk është lëshuar në nivelin e deklarativizmit e patetizmit, por është munduar që ta ruaj nivelin artistik në temat që trajton.
Për krijimtarinë e tij, kanë shkruar krijues, lritikë e studiues letrar si: dr. Ali Aliu, dr. Ibrahim Rugova, dr. Agim Vinca. Dr. Bedri Dedja, Haqif Mulliqi, dr. Milazim Krasniqi, Xhemal Ahmeti, Zyrafete Shala, Tahir Desku, dr. Sali Bashota, Ismail Syla, Shaip Beqiri etj. E veçantë në këtë libër, është dorëshkrimi i ruajtur në dhe, ku autori është detyruar tërë dorshkrimin ta fus në dhe, për të mos u konfiskuar nga UDB-ja, me rastin e bastisjes.
Pas shumë vitesh, dorëshkrimi është nxjerrë, dhe secila faqe është botuar pos në teskt si çdo libër, paralelisht është botuar edhe në falsimil, e shkruar në makinë, ashtu si e ka shkruar në këtë kohë autori. Kjo vërehet edhe nga oksidimi i pjesërishëm i letrës ku si pasojë letra e ka ndërruar ngjyrën. Gjithashtu në këtë dorëshkrim është ruajtur edhe mendimi i shkruar nga Jusuf Gërvalla në formë recensioni, i cili botohet në këtë rast.
Libri me titull POEZI, i autorit Mustafë Xhemaili, jo vetëm që ja vlenë për tu pasur në bibliotekën personale secili lexues e krijues, para së gjithash meriton lexim të vëmëndshëm të këtij krijuesi e veprimtari brilant.