Kushtetuesja vlerëson se Ligji për zyrtarët publikë s’është antikushtetues 

Gjykata Kushtetuese ka vendosur që Ligji për zyrtarët publikë nuk është në kundërshtim me Kushtetutën dhe i njëjti i dërgohet presidentes së Kosovës, Vjosa Osmani, që ta shpallë atë, dhe më pas të hyjë në fuqi.

Lënda në Kushtetuese u dërgua nga një grup deputetësh të Partisë Demokratike të Kosovës dhe Lidhjes Demokratike të Kosovës, të cilët kontestuan disa paragrafë të Ligjit për zyrtarët publikë. Thelbi i ankesave të tyre kishte të bënte me shndërrimin e pozitave me mandat të pacaktuar në pozita me mandat të caktuar të nëpunës civilë të nivelit drejtues të mesëm dhe të ulët.

Parashtruesit e kërkesës kishin argumentuar se shndërrimi i pozitave me mandat të pacaktuar në mandat të caktuar është në kundërshtim me ligjet, pasi nëpunësit kanë nënshkruar akt-emërime me afat të pacaktuar.

Por, Gjykata Kushtetuese tha se shndërrimi i pozitat me mandat të caktuar të nëpunësve të nivelit drejtues të mesëm dhe të ulët në shërbimin civil, rregullohet me nenet e ligjit.

Sipas Kushtetueses, Ligji për zyrtarët publikë parasheh zvogëlimin e pagës së drejtuesve të nivelit të mesëm dhe të ulët, në rast se nuk kanë performacë të mirë gjatë mandatit të parë katërvjeçar dhe atyre nuk iu vazhdohet pozita për një mandat tjetër.

Ndërkaq, pas përmbylljes së mandatit të parë ose të dytë – pra pas tetë vjetësh – shpallen konkurse publike për këto pozita, dhe nëpunësit e njëjtë mund të mos rizgjidhen në pozitat e tyre, “por të sistemohen në pozita të lira të kategorisë më të ulët profesionale se kategoria drejtuese pa u vendosur në Listën e Pritjes”.

Kushtetuesja tha në vendimin e saj të publikuar më 25 prill se Ligji për zyrtarët publikë nuk prodhon pasoja të menjëhershme, pra, ndryshimet në shndërrimin e pozitave fillojnë gradualisht pas katër vjetësh apo tetë vjetësh “duke u lejuar kohë të mjaftueshme subjekteve juridike që të rregullojnë sjelljen e tyre, e që në thelb është në pajtim me parimin e sigurisë juridike, respektivisht ‘parashikueshmërisë’ si element i saj”.

Po ashtu, Kushtetuesja tha se kjo nuk rezulton në humbje të marrëdhënies së punës në shërbimin civil për nëpunësit civilë të nivelit të mesëm apo të ulët drejtues, për shkak se ata sistemohen në një pozitë të lirë të kategorisë profesionale dhe rrjedhimisht nuk vendosen në listë të pritjes, sipas nenit 67 të ligjit.

Gjykata sqaroi se nëpunësit që sistemohen në pozitën e lirë mund të ankohen në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës të Shërbimit Civil, kundër vendimit nëse e konsiderojnë se pozita e tyre nuk është e përshtatshme me përgatitjen e tyre profesionale, raporton REL.

Nëpunësit, sipas Kushtetueses nuk mund të parashtrojnë ankesë në rast se atyre u ka përfunduar mandati dhe nuk kanë konkurruar sërish për pozitën që kanë mbajtur paraprakisht.

Ligji për zyrtarët publikë ishte miratuar më 2022. Pasi u miratua në lexim të dytë në Kuvendin e Kosovës, Bashkimi Evropian kishte shprehur pakënaqësi lidhur me projektligjin për zyrtarët publikë, duke argumentuar se gjatë hartimit nuk ishin marrë parasysh disa komente të bllokut, që kishin për qëllim sigurimin e një shërbimi civil të depolitizuar dhe profesional dhe të një sistemi të shërbimit të bazuar në merita, në përputhje me parimet e reformës të administratës publike dhe me Marrëveshjen e Stabilizim Asociimit, të nënshkruar mes BE-së dhe Kosovës.